Dankbaarheid

Doe-het-zelf-boeken met regels voor beter leven zijn niet aan mij besteed. Ik sta ambivalent tegenover regels, ook al weet ik dat ze goed voor me zijn. … .Waarom zou ik volgens iemand anders’ regels beoordeeld moeten worden?

Deze aanhef hierboven is fout. Ik had na de eerste zin aanhalingstekens moeten zetten, en die twee volgende zinnen in de meervoudsvorm moeten schrijven: ‘Wij staan ambivalent tegenover regels …’ enzovoort. Deze tweede zin is een citaat uit een boek met regels voor beter leven dat in hoge mate wel aan mij besteed is. Ook de eerste zin deugt dus eigenlijk niet. De doe-het-zelf-boeken met regels voor beter leven WAREN tot voor kort niet aan mij besteed. Het boek waar dit stukje over gaat, is in hoge mate wèl aan mij besteed. Achter dit verschil zit een leerzame kleine geschiedenis.

Die geschiedenis is kort geleden. Een vriend vertelde me over dit boek. Hij is het aan ’t lezen en wilde weten wat ik er van vond. Ik begon het door te lezen en vond het niks – allemaal beweringen en aanbevelingen en andere boodschappen waarvan ik bij mezelf dacht ‘ja, dat is allemaal waar, maar dat wist ik al’ en zo voort.

Ons gesprek eindigde, bij uitzondering onbevredigend. De volgende ochtend wist ik dat ik hier iets aan moest doen. Ik verschafte me een exemplaar van het boek en begon zomaar ergens te lezen.

In het geval van kleine kinderen, die vertederend en komisch en speels zijn.

‘Wat zijn de meest waardevolle dingen die iedereen zou moeten weten?’, las ik op blz. 26. Ik stelde een lijst met regels … op: sommige bloedserieus, andere meer ironisch – ‘Wees dankbaar ondanks je leed’,  … ‘.

Toen ik dat gelezen had, kwam een  herinnering boven. ‘Dankbare mensen zijn gelukkigere mensen.’ Dat had ik kort tevoren gelezen. Dàt staat niet in het boek van Peterson. Het staat in een recent boek van Ernst-Jan Pfauth, het ‘Dankboek – Dagboek voor een tevredener leven’. Over dat boek had ik, toeval oh toeval, een paar dagen eerder een bericht gekregen. Pfauth is mede-oprichter en uitgever van De Correspondent, een advertentievrij journalistiek platform: desteronline.nl/de-correspondent-en-de-moet. Hij is geobsedeerd door innovatie in media. ‘Dat je zelf gelukkiger kan worden van een dankbare levenshouding, wisten we al’, schrijft hij in het Dankboek. ‘In dit dagboek kun je dagelijks drie dingen opschrijven waar je dankbaar voor bent, en waarom. …’

Dàt is nou juist een voorbeeld waarom ‘doe-en-maak-je-zelf’-boeken me zo weinig doen. Het gaat altijd om wat je er daadwerkelijk zelf mee doet; en een dagboek is nou juist iets dat je helemaal zelf schrijft, Dáár verandert zelfs de meest innovatieve journalistiek niets aan.

Maar nu is daar het boek van Jordan Peterson – en dat is uniek nieuw. Het (1) leest als een spannende roman, (2) geeft authentieke persoonlijke ervaringen over dankbaarheid en andere eigenschappen en functies van de mens, (3) vat relevante actuele psychologische kennis erover compact en wetenschappelijk verantwoord samen, en (4) verwijdt het betoog tot ver in het bereik van esoterische, spirituele en religieuze aspecten van wat ons in ons leven beweegt, hindert, frustreert, helpt om goede relaties te houden met anderen enzovoort – en dat allemaal in gewone alledaagse mensentaal. Die combinatie ben ik nooit eerder tegengekomen.

Hugo Verbrugh

Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)