Het Geallieerden Monument op de Algemene Begraafplaats in Crooswijk is indrukwekkend. Het herinnert Rotterdammers aan de geallieerde militairen van voornamelijk het Britse Gemenebest die tijdens de Tweede Wereldoorlog op Nederlands grondgebied zijn gesneuveld. De 74-jarige Rotterdamse Elsa van Gelderen is al 23 jaar betrokken bij de herdenking en vertelt hierover.
Al 23 jaar lang is Elsa bestuurslid van The Royal British Legion Holland Branch, de Nederlandse afdeling van The Royal British Legion. Dit is een organisatie die zich inzet voor de ondersteuning van Britse militairen, veteranen en hun families.
Vast onderdeel
Elsa’s interesse in The Royal British Legion ontstond in de jaren ’70. Ze zag bij een nicht van haar Britse moeder in Engeland een ‘poppy box’, waarmee geld werd ingezameld voor gewonde militairen en nabestaanden van gesneuvelde militairen. Geïnspireerd door haar opa die lichtgewond uit de Eerste Wereldoorlog terugkwam in 1919 en oom die in de Tweede Wereldoorlog had gevochten, verdiepte ze zich in het werk van de organisatie. In 2003 werd ze door Arie van Vliet gevraagd om de vertegenwoordiging in Rotterdam over te nemen. Sindsdien is de herdenking bij het Geallieerden Monument een vast onderdeel van haar leven.
Indringend
In haar bijna 23 jaar betrokkenheid hebben verschillende herdenkingen diepe indruk op Elsa gemaakt. Vooral de herdenking in Crooswijk raakt haar, omdat dit monument symbool staat voor de offers van Britse soldaten in de regio Rotterdam. Maar ze herinnert zich ook scherp een herdenking in Vlaardingen. Een Britse dominee was hiervoor speciaal uit Londen gekomen. Deze herdenking was voor een neergestort vliegtuig, waarbij de broer van zijn moeder omkwam. Deze oom had voor Elsa een bekende achternaam. Na wat navragen bleek hij verre familie van haar te zijn. ‘Zo wordt zo’n herdenking wel indringend.’
Geen verleden tijd
Elsa benadrukt dat herdenken geen verleden tijd mag worden. ‘We zijn vrede en vrijheid veel te vanzelfsprekend gaan vinden’, zegt ze. ‘We moeten blijven herdenken, op 4 mei en op andere momenten, om de offers te eren van alle militairen die hebben gevochten voor onze vrijheid.’
Elsa pleit ervoor op scholen meer aandacht te besteden aan de geschiedenis en bijvoorbeeld veteranen uit te nodigen om hun verhalen te vertellen. ‘Freedom is not free’, zegt ze vastberaden. De woorden van de Britse oorlogsheld John Maxwell Edmonds blijven haar bij: For your tomorrow, we gave our today. ‘Die boodschap moeten we meenemen’, zegt ze. ‘Wij kunnen oud worden, omdat zij hun leven gaven.’
Afscheid
Dit jaar neemt Elsa afscheid als bestuurslid van The Royal British Legion. Een beslissing die ze nam vanwege haar gezondheid. Toch blijft ze lid van de organisatie: ‘Dat ben ik verplicht, vind ik.’ Elsa hoopt dat haar werk blijft voortbestaan en dat mensen zich blijven realiseren hoe waardevol vrijheid is. ‘Wees dankbaar dat we al 80 jaar in een vrij en democratisch land leven. En vergeet ook niet de mannen en vrouwen bij Defensie, die zich nog altijd inzetten voor onze veiligheid.’
Hoewel haar rol als bestuurslid stopt, zal Elsa altijd een trouwe herdenker blijven. Want herdenken is niet alleen kijken naar het verleden, maar ook zorgen dat de toekomst in vrede kan blijven bestaan.
(tekst: Berit van Wageningen, foto’s: Gemeente Rotterdam)
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar