Het woord in de kop boven dit stukje heb ik dezer dagen zelf bedacht. Niemand kent het dus nog. Daardoor herkent ook niemand het. Daardoor zou de argeloze lezer in eerste instantie kunnen menen dat het een of andere poe-pruik-machine zou zijn. Maar nee, het is een poep-ruik-machine. Iets van die strekking blijkt te bestaan. Dat wist ik nog niet.

Vorige week kreeg ik het volgende bericht op mijn scherm: ‘Maandag 2 september 2013 18:37. Onderzoekers van het VUmc werken aan een elektronische neus die aan de geur van iemands ontlasting darmkanker kan detecteren. Twee artsen van het VUmc publiceerden vandaag hun onderzoek. Voor het onderzoek moest de neus, eNose genoemd, aan 157 verschillende monsters met ontlasting ruiken. Op basis daarvan werden verschillen waargenomen tussen poepmonsters van gezonde mensen en patiënten met dikkedarmkanker. De eNose kan darmkanker in een vroegtijdig stadium opsporen en maakt allerlei onplezierige inwendige onderzoeken overbodig. De onderzoekers bekijken ook of de neus andere darmaandoeningen, zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn in een vroeg stadium kan opsporen.’

Toen ik dat las moest ik onmiddellijk denken aan een passage uit de krant van dezelfde dag. In een recensie over het optreden van de laatste VPROZomergast van het seizoen schreef Hans Beerekamp over ‘een filmpje uit 1999 waarin voorbijgangers worden ondervraagd over hun behoefte aan een mobiele telefoon. Allen wijzen het idee verontwaardigd van de hand … Veertien jaar geleden, ik herinner het me nog goed, die weerzin tegen zo’n raar ding. De wereld is vloeibaar geworden en kan elk moment een heel andere vorm aannemen.’

Net als die mobiele-telefoon-afwijzers destijds bleek ik weer eens gruwelijk achter te lopen, en nog wel op twee sporen: dat van de neus en dat van de poep.

In mijn jonge jaren had ik als een harde stelling geleerd dat van alle zintuigen die we hebben de geur het meest vluchtige en niet-onderzoekbare is. De stelling werd in 1914 gelanceerd door Alexander Graham Bell. Dat was een beroemde uitvinder en de oprichter van het eerste telefoonbedrijf. Door zijn beroemdheid had hij met zijn stelling over de ongrijpbaarheid van de geur zó een succes, dat niemand er meer aan durfde te twijfelen tot in 1950 alles anders werd.

Sindsdien is de psychofysiologie van de reuk booming business. Zelfs de e-Nose, de electronische neus, bestaat al vanaf eind vorige eeuw.

Mijn verzuim inzake het andere spoor is minstens zo dramatisch. Half en half wist ik het natuurlijk wel zo’n beetje, maar het mooie nieuws uit het VUmc liet het kwartje vallen. We leven in een tijd waarin ook pies en poep hun emancipatie meemaken. Vroeger sprak je daar niet over, laat staan dat het een thema in de publiciteit zou zijn. Nu is dat totaal anders. Alleen al het plaatje bij dit stukje spreekt boekdelen. In Nederland en ieder ander beschaafd land kun je tegenwoordig overal op een nette manier je behoefte doen.

poepruikmachine

Via internet kom je via een páár klikjes een heel eind verder. ‘Darmklachten.nl verzorgt laboratorium- onderzoek voor mensen met darmklachten en biedt de mogelijkheid zelf een test aan te vragen. Er worden meerdere testpakketten aangeboden. Naast analyses van de darmflora, worden er markers op ontstekingen en glutenallergie bepaald en kan er onderzocht worden op parasieten’ leer ik als ik ‘darmklachten.nl’ intik. ‘Hiervoor zijn er verschillende tooltjes die je kunnen helpen met je darmonderzoek.’ [‘Tooltjes’ – spreek uit ‘toeltjes’ met een lange oe: wéér een nieuw woord …] ‘Afhankelijk van welk onderzoek u wilt doen betaald u ongeveer 39,- tot 299,- voor het onderzoek.

Kortom, de doe-het-zelf-geneeskunde kent bijna geen grenzen meer. Tel uit je winst!

Hugo Verbrugh