Vandaag, 17 september, vindt in Arnhem de feestelijke herdenking plaats van een van de meest opmerkelijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van oorlogvoering. Op de dag af tachtig jaar geleden begon de derde aflevering van Operatie Market Garden. Ruim drie maanden eerder was met de landing in Normandië de overwinning van de westelijke geallieerden op nazi-Duitsland begonnen; nu waren met name Engelse, Canadese en Poolse legeronderdelen begonnen aan de verovering van de drie belangrijke bruggen over de Maas, de Waal en de Rijn. De eerste twee waren gelukt; met de derde ging het fout, die bleek ‘A bridge too far’ te zijn’. Op de Ginkelse Heide, ongeveer acht kilometer westelijk van de brug, begonnen aan het eind van de ochtend de luchtlandingen.
Slechts een van de drie detachementen bereikte, en pas na veel verdwalingen en ontberingen, de brug. Maar versterkingen bleven uit; ze moesten zich terugtrekken. Elk jaar wordt deze mislukte landing herdacht. Speciaal was 2019, vrijwel zeker de laatste waar nog veteranen live aanwezig zouden kunnen zijn en ook daadwerkelijk waren. Ik, geboren en getogen in Arnhem, waar ik tijdens die Slag in een buitenwijk woonde ver van de wijken en het centrum waar gestreden werd, herinner me precies allerlei bijzonderheden die wij van veraf opmerkten. Het begon al om en uur of twaalf. Onze buurman kwam opgewonden onze tuin binnenlopen en riep ‘We zijn bevrijd!’. Dat bleek dus te vroeg gejuicht. Een week later, 25 september, is officieel gemarkeerd als het einde van de Slag om Arnhem. De naar schatting 80.000 bewoners werden door de Duitse bezetters uit de stad verdreven; de huizen werden door de Duitsers officieel leeggeroofd. Ook dat zal ik nooit vergeten.
En 75 jaar later was het op een totaal andere manier ook indrukwekkend Op bijna alle huizen hing de vlag van de 1st Airborne Division. Het uniek bijzondere van deze Slag om Arnhem is dat het de enige plaats in een oorlog is, waarin door de goede partij een nederlaag is geleden die zó veel later nog zó bijzonder en feestelijk herdacht wordt, als dit derde hoofdstuk van Operatie Market Garden. De uitdrukking ‘A Bridge Too Far’ is in het Engels een bekende beeldspraak geworden voor een mislukking als gevolg van een te grote afstand tot het doel dat men gekozen had. En voor de nakomelingen van de Engelse Parachutisten en van de burgers van Arnhem is het helemaal niet alleen beeldspraak. Er zijn tot vandaag de dag springlevende vriendschappen ontstaan die uiteraard juist in deze dagen weer actueel zijn.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar