Komkommertijd (5): de kabinetsformatie, zogenaamd ‘medisch-ethische’ kwesties, SOLK en de buikpijn van Alexander Pechtold
Woensdag komen de kabinetsformateurs terug van vakantie. Dan is de komkommertijd dus voorbij. De NRC van zaterdag had een mooie recapitulatie van redacteur Thijs Niemantsverdriet. Alleen al de kop erboven spreekt boekdelen: ‘De buikpijn van Pechtold’. De eerste regels vatten perfect samen hoe onmogelijk de situatie is:
‘VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hervatten de onderhandelingen over een nieuw kabinet. De ogen zullen gericht zijn op D66, de partij die de meeste buikpijn heeft van deze combinatie. Pechtold en de zijnen moeten de komende weken kiezen tussen twee kwaden. Verbinden ze zich aan een overwegend conservatief kabinet – ‘rechts met den Bijbel’, zoals PvdA-leider Lodewijk Asscher plagerig zegt? Of zeggen ze nee, en geven ze de missie op van het ‘verbinden van progressief en conservatief’ – een van hun belangrijkste campagnethema’s? … De inzet van D66, zo benadrukken ingewijden, is om deze onderhandelingen te laten slagen. Het landsbelang vereist dat D66 en ChristenUnie en CDA hun levensbeschouwelijke verschillen overbruggen. De gesprekken geven reden om daar optimistisch over te zijn, suggereert Pechtold … Op een aantal punten zijn D66 en ChristenUnie inderdaad elkaars bondgenoten. … Op medisch-ethisch gebied zijn de verschillen tussen D66 en ChristenUnie daarentegen gigantisch. Voor zaken als wetenschappelijk onderzoek met embryo’s en hulp bij ‘voltooid leven’, zijn ook nog eens nauwelijks compromissen denkbaar: het gaat om principekwesties die weinig ruimte laten voor creatief uitruilen. … Wat ook niet helpt, is dat D66 hier vrijwel alleen staat. Het CDA kiest – hoewel pragmatischer – de kant van de ChristenUnie. De VVD kan en wil zich nergens op vastleggen omdat Kamerleden over medisch-ethische vraagstukken een individuele afweging mogen maken. Er zijn D66’ers die zeggen: ook op dit moeilijke dossier moeten D66 en ChristenUnie een oplossing kunnen vinden. Het zou toch te gek voor woorden zijn als deze twee partijen niet samen grote problemen kunnen aanpakken, omdat ze het oneens zijn over zo’n marginale kwestie als voltooid leven?’
De schreeuwende vlucht vogels, zie plaatje met bijschrift, werkt op volle toeren. Ik begin bij de buikpijn van Pechtold. Dat is typisch een SOLK: een Somatisch Onvoldoende Verklaarde Klacht. Elk van de vier woorden bevat een uitdragerij aan filosofische vragen. ‘Somatisch’ = lichamelijk; maar wat is precies het menselijk lichaam en hoe werkt het? ‘Onvoldoende’: wanneer, naar welke maatstaven is iets voldoende verklaard? ‘Verklaard’: volgens welke theorie(ën) “verklaar” je de klachten? ‘Klachten’: wat is een ‘klacht’ , zoals kennelijk hier bedoeld precies? Hele volksstammen mensen klagen aan één stuk door over van alles en nog wat. En hoe is precies het verband tussen de SOLK van Pechtold en de kabinetsformatieonderhandelingenproblematiek? ‘Op medisch-ethisch gebied zijn de verschillen tussen D66 en ChristenUnie … gigantisch’ stelt de auteur terecht. Dat ziet er dus ‘medisch(-ethisch)’ niet best uit voor de D66-voorman. Als daar niet gauw een goede dokter bij komt, zie ik aan de horizon al een geval opdoemen van euthanasie wegens door onverklaarbaarheid ondragelijk geworden lijden.
Nog veel gigantischer is de terloopse aanduiding van ‘voltooid leven’ als ‘zo’n marginale kwestie’.
Men moet maar durven. Het woord ‘voltooid leven’ wordt hier gebruikt als eufemisme voor wat in het Engels correct wordt omschreven als ‘assisted suicide‘, zelfmoord met medewerking van een ander. Dat is iets anders, en dat verschil is essentieel want zelfmoord is het enige werkelijk serieuze filosofische probleem. Zo stelt Albert Camus (1913-1960) het in de eerste zin van ‘De mythe van Sisyphus – essay over het absurde’ (1942), en hij heeft gelijk. In zelfmoord knallen de drie belangrijkste thema’s van de filosofie op elkaar: (1) de metafysica, geconcretiseerd in de vraag of hierna nog ‘iets’ komt, zo ja, ‘wat’ en alsdan of de manier waarop ik heb geleefd en mijn leven geëindigd heb, enige relevantie heeft in verband met dit ‘iets’, (2) de seculiere dimensie van het hier en nu geconcretiseerd in de vragen ‘wat kan ik weten, hoe moet ik handelen?’, en (3) de vrije wil [in het Duits heet het ‘Freitod‘]. Camus schreef zijn essay tachtig jaar geleden. Intussen is er zeer veel gebeurd, bijgekomen en veranderd, en de veranderingen gaan in verhevigde mate door, maar ‘moord’ met en zonder ‘zelf’ ervoor is ‘moord’ gebleven en dat mag niet verward worden met ‘hulp bij sterven’ zoals de voltooid-leven-activisten hun karwei misnoemen.
Op een andere manier ook gigantisch is het wetenschappelijk onderzoek met embryo’s. Daar ‘zijn … nauwelijks compromissen denkbaar: het gaat om principekwesties die weinig ruimte laten voor creatief uitruilen’ stelt Niemantsverdriet. Tja, het is maar hoe je het bekijkt, reageer nu ik. Hiervan kan ik een marginale kwestie maken. De vermelding van het probleem haalde een herinnering in mij boven over een variant van dit probleem. Aan een van onze top-universiteiten werkt dr. Delphine Molewater, van huis uit arts. Zij doceert geneeskundige vrouwenstudies. Ze heeft een autistische zoon (Rudi) waar ze erg mee bezig is. Nu heeft ze in een avantgardistisch medisch tijdschrift gelezen dat dolfijnen met veelbelovende resultaten ingezet worden in de therapie van autistische kinderen. Daarop heeft ze bedacht dat een nieuw soort wezens die ontstaan uit een kruising dolfijn-mens in die therapie waarschijnlijk nog veel succesvoller zullen zijn. Geïnspireerd door de fenomenale vooruitgang in de technologie van de artificiële reproductie heeft prof. Molewater daarom besloten een toegepast wijsgerig-antropologisch-biologisch-embryologisch project op te zetten en zichzelf te laten insemineren met speciaal voor dit doel bewerkt dolfijnen-sperma. Het dolfijnen-mensen-kind dat geboren zal worden zal het eerste zijn van een heel nieuwe generatie ‘antropozoïden. [Het woord ´antropozoïde´ (= mens-dier-achtig wezen) is een voor dit project bedacht neologisme, afgeleid van ανθρώπος (mens) en ζώον (levend wezen, niet-mens), en betekent een door kruising van mens en dier ontstaan half-mens-half-dier. Welke politicus [orthodoxen en fundamentalisten uitgezonderd] zou het wagen dit te willen verbieden?
De krijsende vlucht vogels, die model staan voor wat elke dag, ieder uur, iedere minuut binnenkomt aan nieuws, berichten commentaren; zie plaatje met bijschrift bij dit stukje en die van de vorige weken, komen uit een klassiek Frans gedicht: desteronline.nl/komkommertijd-1-onvoltooid-leven-sjibbolet-kabinetsformatie
desteronline.nl/komkommertijd-2-toekomst-heet-appie
desteronline.nl/komkommertijd-3-make-holland-great-again
desteronline.nl/komkommertijd-4-tijd-gaat-snel-gebruik-wel
Zie ook www.kainamedia.nl.
De l’oiseau qui fut mon Premier Amour,
Et qui chante encor comme au premier jour
Et, dans la splendeur triste d’une lune
Se levant blafarde et solennelle, une
Van de vogel, die mijn Eerste Liefde was,
En die nog net zo zingt als op die eerste dag
En, in de trieste glans van een maan
die blekig en plechtig opkomt, een
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
[wysija_form id=”1″]
recent commentaar