Morgen is het referendum-dag. We zijn allemaal uitgenodigd om te gaan stemmen. De feiten zijn geheel bekend en worden niet betwist.
Tussen de Europese Unie en Oekraïne is in juni 2014 een associatieverdrag gesloten. Het bewerkstelligt verregaande politieke en economische samenwerking tussen de EU en Oekraïne. Het verdrag is op 1 januari 2016 gedeeltelijk voorlopig in werking getreden. Over het associatieverdrag wordt al lange tijd gediscussieerd. Voorstanders wijzen vooral op de economische voordelen. Ook zou het verdrag de rechtsstaat en democratie in de Oekraïne bevorderen. Tegenstanders geven aan dat Oekraïne een instabiel land is. Zij wijzen op de economische en politieke problemen die Oekraïne heeft. Het is de laatste jaren steeds verder gestegen op de lijst van de meest corrupte landen. Ook zou het verdrag leiden tot een slechtere relatie tussen de EU en Rusland. In september 2015 werd het associatieverdrag opnieuw actueel in Nederland. Het actiecomité GeenPeil riep de Nederlandse burgers op om verzoeken in te dienen om een raadgevend referendum te houden over dit verdrag. Op 14 oktober waren er genoeg geldige verzoeken ingediend om in Nederland een referendum te houden over het associatieverdrag met Oekraïne. Morgen mogen 12.838.934 Nederlanders hun stem uitbrengen, ‘voor’ of ‘tegen’. De regering en het parlement zijn niet verplicht om de uitslag van het referendum te volgen. Volgens een recente peiling van Maurice de Hond zullen de meeste stemgerechtigden pas op 6 april een besluit nemen of ze gaan stemmen of niet. 24 procent zegt zeker de gang naar de stembus te maken. Voor het referendum is een minimale opkomst van 30 procent noodzakelijk om het geldig te laten worden.
In hoge mate onbekend en in nog veel hogere mate wel betwist zijn achtergronden, argumenten en hun zeggingskracht en andere imponderabele (= onweegbare, niet te taxeren op hun waarheidsgehalte en geldigheid) overwegingen die meespelen, en al helemaal niet vast te stellen is hoe al die imponderabilia in wisselwerking met elkaar het uiteindelijke resultaat zullen beïnvloeden.
Een veel gehoorde redenering is: ‘Ik kan het niet beoordelen, ik laat het dus aan de regering over; die is voor het verdrag en ik kan de autonomie van de regering dus bevorderen door niet te gaan stemmen.’ Als 71% van de stemgerechtigden zo redeneert, treedt dit scenario inderdaad in werking.
Het probleem is alleen dat het onwaarschijnlijk is dat dit gebeurt. De actieve tegenstanders doen op grond van deze redenatie wat ze kunnen om hun argumenten aan de nog aarzelende stemgerechtigden duidelijk te maken. ‘Internationale vrijhandel is roof’ is zo’n argument. ‘De praktijk van vrijhandel tussen ongelijkwaardige staten blijkt al decennia te staan voor roofkapitalisme door multinationals, voor uitbuiting en land grabbing. Multinationals die thuis hun activiteiten beknot zien door sociale en milieuregelgeving, gaan dan daar ongebreideld hun zakken vullen. Wie begaan is met het lot van Oekraïne zou ze dat lot willen besparen en de weg willen wijzen naar een onafhankelijke (handels)positie tussen Rusland en de EU’ (brief in NRC Handelsblad).
Wat dat in de praktijk zal kunnen betekenen lazen we eerder in NRC Handelsblad. In Oekraïne staat de grootste kippenfabriek [het woord alleen al …] van Europa. Het bedrijf slacht jaarlijks zeker
332 miljoen kippen en het bedrijf wil de productie de komende jaren met 40 procent verhogen. Dan worden daar bijna evenveel kippen geslacht als in heel Nederland (573 miljoen per jaar). Het bedrijf is in handen van een van de rijkste Oekraïners, een politiek bondgenoot van de president. Hij bouwde de fabrieken met 0,5 miljard euro aan leningen van de ING, de Rabobank en internationale ontwikkelingsbanken, waarin Nederland ook deelneemt. Bij de bouw maakte het bedrijf gebruik van vele Nederlandse toeleveranciers.
Kortom, tel uit je winst. Dit wordt het einde van onze scharrelkip. ‘Dialectiek van de vooruitgang’ heet dit in de filosofie. Ik ga morgen stemmen.
PS: Dit stukje is begin vorige week geschreven. Intussen is het onderwerp om twee redenen super-actueel geworden: ten eerste, omdat eind vorige week bekend geworden is dat het initiatief voor het referendum een stiekeme opzet was om Nederland uit de EU los te weken en ten tweede werd gisterochtend bekend dat de zogenoemde Panama Papers een wereldwijd corruptie-netwerk lijken te onthullen waarin onder andere Oekraïne en Nederland ook een plaats hebben. Waarvan bij dezen acte.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
[wysija_form id=”1″]
recent commentaar