De tijden veranderen, wij veranderen met hen; dat is een oude wijsheid. Nieuw is misschien om te zeggen dat eigenlijk alles altijd alsmaar verandert. Ik gebruik de hoogzomerse komkommertijd om terug te kijken op enkele recente veranderingen. De afgelopen vier weken hebben we in drie verschillende rubrieken geschiedenis geschreven.
(1) We hebben een maand lang (bijna) tropische temperaturen gehad. De àllerhoogste temperatuur ooit (23 augustus 1944) is nèt niet overtroffen, maar in een wat breder perspectief was het een onvergetelijk unieke periode. De (bijna) hittegolf van afgelopen week lijkt voorlopig niet terug te komen, maar de droogte zal aanhouden en dat zal ons geheugen over de hele maand juli op peil houden. En Nederland was niet het enige land dat zuchtte onder een hittegolf. ‘In heel Noordwest-Europa is het extreem warm, net als in Japan, Algerije of langs de Amerikaanse westkust. Op internet zijn wereldkaarten te vinden die helemaal rood kleuren. Alsof de aarde in brand staat’, haal ik van een nieuwssite. Maar zó ‘extreem is het niet, zegt Geert Jan van Oldenborgh van het KNMI. Er zijn her en der hittegolven. Het zijn er meer dan pakweg vijftien jaar geleden. Dat verwacht je ook door de klimaatverandering.’
(2) Iets heel anders maar ook heel bijzonder en uniek gebeurde in de avond en nacht van vrijdag 27 op zaterdag 28 juli. Toen vond een totale maansverduistering plaats waarvan voorspeld was dat die ook in Nederland zou zijn te zien. Elders in Nederland schijnt dat zo geweest te zijn; hier in Kralingen was het zo bewolkt dat ik totaal niets ervan gezien heb. En we lijken daardoor echt iets bijzonders gemist te hebben. Het was de langst durende totale maansverduistering van de komende 100 jaar. De eerstvolgende maansverduistering van dit kaliber is pas op 9 juni 2123. Overigens was er nog niet zo heel lang geleden, op 16 juli 2000, een maaneclips waarbij de totaliteit een paar minuten langer duurde. Maar dit alles dus alleen for the record.
(3) Echt helemaal iets anders was hoe Trump afgelopen weken de totale internationale rechts- en diplomatieke orde bij het oud vuil zette. Daarover werd het rond het weekeinde even stil; zonder twijfel zal dat voor onbepaalde tijd verder gaan, en althans ik durf te voorstellen dat dàt alleen nog maar erger zal worden.
De aarts-melancholicus in mij wordt hier niet alleen heel stil van, maar kijkt, niet beters te verzinnen wetend, terug. Een eeuw en vier jaar geleden was ook zoiets gaande als ik in de punten (1) en (3) hierboven heb samengevat. ‘Het was negen uur ’s avonds, 2 augustus – de meest verschrikkelijke augustus in de geschiedenis van de wereld’, vatte Arthur Conan Doyle het samen in het Sherlock-Homes-verhaal ‘Zijn laatste buiging’ (His last bow‘, 1917). ‘Je zou kunnen denken dat de vloek van God al over de tot ondergang gedoemde wereld hing, want een angstwekkende stilte en een vaag gevoel van onheil hingen in de klamme onbewegelijke lucht.’ [It was nine o’clock at night upon the second of August—the most terrible August in the history of the world. One might have thought already that God’s curse hung heavy over a degenerate world, for there was an awesome hush and a feeling of vague expectancy in the sultry and stagnant air.]
Ik heb er eerder over geschreven: desteronline.nl/laatste-herfst-europa
Dat stukje ging overeen boek over het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog [1914-1918]. Dat boek had als titel ‘The Sleepwalkers‘. Ter ere van dat boek en gedachtig aan de aanhef van het in die tijd wereldberoemde lied ‘De Internationale’: ‘Ontwaakt, verworpenen der aarde! Ontwaakt, verdoemden in hongers sfeer!’, heb ik voor mijn stukje aan de vooravond van augustus 2018 de titel gekozen die nu hierboven staat.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar