Het gaat niet goed met de universiteit. ‘Studenten moeten het met steeds minder docenten doen‘, haal ik uit de NRC van zaterdag 20 januari. ‘Van 2012 tot 2016 groeide het aantal docenten met zes procent maar het aantal studenten groeide met elf procent, bijna twee keer zo hard.’
Voor een deel komt dit door veranderingen die door velen goed gevonden worden: ‘Meer dan de helft van de groei aan de universiteiten bestaat uit buitenlandse studenten (42.000), ruim 15 procent van de totale studentenpopulatie.’ Maar die goede veranderingen brengen ook een probleem met zich mee. Steeds meer onderwijs moet in het Engels worden gegeven. In dezelfde krant geeft Eelco Runia, universitair docent in de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen, een dramatisch persoonlijk verslag van de ellende die dat met zich meebrengt.
Gelukkig heb ik ook goed nieuws – uit Rotterdam! Het afgelopen jaar heb ik voor de vijftiende keer mijn keuze-cursus Toegepaste Wetenschapsfilosofie aan derdejaars psychologie-studenten gegeven: allicht in de vorm van PGO: ProbleemGestuurd Onderwijs; zie desteronline.nl/recht-en-onrecht-gelijk-en-ongelijk. Daarin werken de studenten in hoge mate zelfstandig in groepjes van tien. Ze krijgen problemen uit de psychologie voorgeschoteld en moeten zelf de wetenschappelijke literatuur daarover opzoeken en die in acht bijeenkomsten, telkens met een voor- en een nabespreking, met elkaar bespreken.
Erasmus Universiteit Rotterdam
Dit jaar was mijn keuzeblok voor het eerst in het Engels. Ik had tien veranderingen ingevoerd die ik hier samenvat. (1) Onderwijs in de filosofie gaat anders dan de zogeheten vakwetenschappen. In de filosofie is de persoonlijke betrokkenheid bij de leerstof groter. Als gevolg daarvan mogen, ja moeten zelfs, eigen meningen, subjectieve voorkeuren en oordelen aan de orde komen. In de vakwetenschappen doen die niet ter zake. (2) Dat verschil is extra belangrijk bij PGO in de filosofie, en al helemaal in een keuzecursus. Filosofie omvat zeer veel, om niet te zeggen alles. Je kunt dus als docent alleen een minieme selectie onderwerpen aanbieden. Maar die beperking heeft ook een voordeel. Je kunt de studenten in hoge mate zelf laten kiezen welke problemen ze willen bespreken. (3) Dat was in de afgelopen vijftien jaar allemaal al zo; nu kwam daar de complicatie van het Engels bij. Dat was voor amper drie van de groep de moedertaal; en dat is belangrijk. De persoonlijke betrokkenheid bij de leerstof maakt dat het een wereld van verschil maakt of je in je moedertaal kunt spreken over filosofische problemen of dat je je moet behelpen met een taal die je je pas op latere leeftijd in meer of mindere mate eigen gemaakt hebt, in dit geval dus scientific english. (4) Al die extra problemen (!) bij deze vorm van PGO heb ik gebundeld tot een uitdaging die ik uitgewerkt heb in het volgende format van mijn cursus:
(5) Ik schreef een syllabus van ruim 20.000 woorden in acht hoofdstukken van ieder acht paragrafen. Die geeft een zakelijk-feitelijk historisch overzicht van de Europese filosofie met tussendoor gezichtspunten en vragen die uitnodigen tot persoonlijk engagement. (6) Voor de voorbespreking van elke bijeenkomst moet iedere student elke paragraaf van het hoofdstuk dat we gaan bespreken waarderen met een cijfer tussen 0 [dit onderwerp doet me helemaal niks; ik heb er niets over te melden] en 10 [dit onderwerp wil ik per se bespreken; de motieven waaròm de student een hoog cijfer geeft kunnen zeer verschillend zijn]. (7) De studenten mailen uiterlijk de dag vóór de voorbespreking hun voorkeuren voor elke paragraaf aan elkaar en aan mij, en ze geven in een paar dozijn woorden de motieven waarom ze het genoemde cijfer geven. (8) Ik maak een agenda waarin de bespreking begint met een tweegesprek tussen de student die het laagste en de student die het hoogste cijfer heeft gegeven; de anderen gaan, naar eigen keuze, geleidelijk meedoen. (9) In de nabespreking krijgen alle paragrafen afhankelijk van de waardering in de voorbespreking een second opinion. (10) Het tentamen gaat vooral over de in punt (9) bedoelde paragrafen.
Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)
recent commentaar