(1) Vorige week woensdag, 14 juli, presenteerden de Eurocommissarissen Frans Timmermans (NL) en Ursula von der Leyen (D) in Brussel (B) de zogeheten Green Deal: het megapakket aan wetsvoorstellen die Europa klimaatneutraal moeten maken. De plannen zijn ambitieus en ingrijpend.

(2) De volgende dag begon in de wijde omtrek van het punt in Europa waar drie landen fysiek-geografisch één zijn een wateroverlast van catastrofale afmetingen. Allicht kwamen in de commentaren erover ook de klimaatproblemen aan de orde.

(3) Een dag later, vrijdag 16 juli, schreef Christiaan Weijts hierover in zijn column in de NRC. Ik citeer: ‘De eerste politici die stilstonden bij de ramp in Limburg waren Geert Wilders en Mark Rutte. In de getroffen provincie werden hun partijen bij de landelijke verkiezingen het één-na-grootst (PVV) en het allergrootst (VVD). Wilders strijdt openlijk tegen de „klimaathysterie”, Rutte doet dat omfloerster. … Een watersnoodramp in een streek vol klimaatsceptici, dat is een beetje als een antivaxxer die op de IC aan de beademing belandt. Nee, daar kijk ik niet met leedvermaak naar, en ik herken er evenmin de hand van het karma in. De tragiek en het medelijden zijn juist groter. Want onder de acute ramp broeit hier een tweede ramp: dat de krachten die hier iets tegen hadden kunnen doen worden tegengewerkt.’

(4 en 5) De twee volgende dagen, tot het moment waarop ik dit stukje aan De Ster moet opsturen, zondag 18 juli, heb ik over dit citaat zitten nadenken. Dit hield me vooral bezig: geen ‘leedvermaak’, geen … “karma”, wel ‘medelijden’ en  ’tragiek’: driemaal akkoord, éénmaal een zogenoemde performatieve tegenspraak en daarom voorafgegaan door drie puntjes en omlijst met dubbbele aanhalingstekens. De Engelse term  «existential inconsistency» voor ‘performatieve tegenspraak’ vond ik in het Historisches Wörterbuch der Philosophie, lemma: Widerspruch, performativer; Widerspruch, pragmatischer.

De uitdrukking ‘(de) hand van het karma’ is zoiets als een vierkante cirkel. Vergeleken met een iets beeldender uitdrukking is het iets als ‘zijn hand was koud als die van een slang‘. Karma is het streven van mensen die weten wat de huidige tijdgeest wil, namelijk ons inspireren om allerlei onafgemaakte zaken (unfinished business) uit een of meer vorige levens weer goed te maken.

Drielandenpunt. Bron: Wikimedia Commons

Wie toch graag iets esoterisch bij datgene wat Weijts signaleert wil halen kan terecht bij Carl Gustav Jung. Die voerde het begrip synchroniciteit in toen hij, na bestudering van de psychologie van onbewuste processen, constateerde dat het causaliteitsbeginsel ontoereikend was om bepaalde merkwaardige verschijnselen in de onbewuste psychologie te verklaren. Zo vond hij vaak merkwaardige parallellen in bijvoorbeeld dromen, ziektebeelden en ervaringen van zijn patiënten. Deze samenhang leek hem niet louter toevallig, maar wezenlijk. Vandaar dat hij het “synchroniciteit” doopte. Jung noemt als voorbeeld dat zijn patiënte hem eens vertelde over een droom waarin een scarabee oftewel een soort mestkever voorkwam. Op datzelfde moment vloog een dergelijk insect zijn kamer binnen. Een scarabee is hoogst zeldzaam op de plek waar Jung woonde. Het lijkt toeval, maar volgens Jung is het dat niet. Verdere analyse via droomduiding en vooral symboliek bracht hem op het spoor van de werking van een voordien ongekende samenhang van psychische processen.

(Vooruitlopend op 6 en 7) Voorzover ik de voorspellingen volg, komt het hoge water bij Rotterdam op de dag waarop deze Ster in cyberspace verschijnt.

Hugo Verbrugh


Meld u aan voor De Ster nieuwsbrief (U ontvangt een bevestigingsmail)

Dit veld is vereist.
Lees hier de privacyverklaring Hiermee geeft u toestemming om wekelijks een nieuwsbrief te ontvangen.