• In het Mantelzorgcafé deel je je zorgen en ervaringen

Mantelzorg, wie kent de term niet. Steeds meer mensen hebben hier mee te maken. Ze helpen of verzorgen hun zieke partner, hun ouders op leeftijd, hun gehandicapte kind, een buurman, etc. Dit vraagt veel van de mantelzorgers want zij proberen dit zo lang mogelijk vol te houden. Deze zorg, voor lichamelijk of geestelijk zieken, komt bij veel mantelzorgers iedere dag terug. Dan moet je rustmomenten kunnen regelen en daarom zijn er in Kralingen-Crooswijk met enige regelmaat bijeenkomsten voor mantelzorgers in het zgn. Mantelzorgcafé, iedere laatste donderdag van de maand in zorgcentrum Hoppesteyn, Boezemsingel 100, Rotterdam. Dit wordt georganiseerd door Aafje, de Lelie Zorggroep, Middin (zorginstellingen) en de Vraagwijzer van de deelgemeente. Hier hoor je het verhaal van anderen, kun je ervaringen en zorgen met elkaar delen en tips krijgen over hoe je er met een gerust hart eens tussenuit kunt.

door Coby Jansen

Eens per 2 maanden is er een themabijeenkomst. Op 30 januari jl. stonden hier de financiële en juridische kant van mantelzorg centraal. Medewerker van Alzheimer Nederland, mevrouw Carien van Nierop, nam deze onderwerpen door met de ca. 40 aanwezigen die vrijwel allemaal mantelzorger zijn voor hun partner of een bejaarde vader of moeder.

Rechten en plichten
Voor beide partijen in de mantelzorg, de zorgbehoevende en de mantelzorger, zijn er valkuilen en risico’s, benadrukte Carien van Nierop. Zeker als je het zo druk hebt met de dagelijkse zorg, ben je kwetsbaar. En als het om familie gaat ben je niet snel geneigd om dingen vast te leggen. Maar Carien gaf aan dat het verstandig is om de rechten en plichten van zowel de patiënt/cliënt als van de mantelzorger te regelen. Kernbegrippen zijn wils(on)bekwaamheid en rechtsbescherming. Hoe minder wilsbekwaam, hoe meer rechtsbescherming de cliënt nodig heeft. In de beginfase van bijv. dementie kan de hulp van een mentor genoeg zijn. Deze is betrokken bij de persoonlijke verzorging, afspraken met de verpleging etc. Vaak is dit een nabij familielid dat de mantelzorg voor de cliënt op zich neemt. Neemt de handelingsbekwaamheid verder af, dan is de inzet van een bewindvoerder nodig. Deze regelt de financiën van de cliënt en is verantwoordelijk voor het gebruik van bankpasjes etc. Ook dit kan een familielid zijn. Tot slot komt de curator in beeld, wanneer de cliënt geheel handelingsonbekwaam is. De curator neemt alle beslissingen van de cliënt over. De curator neemt zowel de rol van mentor als bewindvoerder op zich.

Voor al deze functies moeten de nodige formulieren worden ingevuld, voor aanvragen, bereidverklaringen en akkoordverklaringen. Eens per jaar legt de curator verantwoording af aan de kantonrechter. Bij geplande uitgaven van meer dat 1.000 euro door of namens de cliënt die onder curatele staat, moet de kantonrechter vooraf toestemming geven. Het zal niet voor het eerst zijn dat problemen ontstaan omdat bij de cliënt de rem eraf gaat en er onverwacht veel geld wordt uitgegeven. Maar het gebeurt ook dat de mantelzorger die immers vaak in huis komt, dan met scheve ogen wordt bekeken. Met deze wettelijke beschermingsmaatregelen voorkom je dat soort narigheid zoveel mogelijk.

Levenstestament
Een bijzondere manier om ervoor te zorgen dat de cliënt het ook in de toekomst zoveel mogelijk voor het zeggen heeft, is de opmaak van een levenstestament. Dat moet bij voorkeur geregeld worden als de cliënt nog bij machte is zelf beslissingen voor de toekomst te nemen. Bij afname van de wilsbekwaamheid kan iedere verzorger zien wat de cliënt in bepaalde omstandigheid gewild zou hebben aan verzorging en het beheer van het geld.

Mantelzorgers
Onder de belangstellenden in het Mantelzorgcafé waren drie kinderen van een mevrouw bij wie een paar maanden geleden werd vastgesteld dat ze dementeert. Zij woont zelfstandig en krijgt zorg van (zorginselling) Aafje, tot nu toe vooral als controle op hoe het met haar gaat. Ze gaat heel hard achteruit, zo merken haar kinderen. Ze vergeet veel en moet vaak ‘van ver komen’ in een gesprek. Mevrouw zegt dat ze nog zelf kookt maar dat lukt gewoon niet meer. Het gebeurt dan wel dat ze niet eet. Haar kinderen zien met pijn in het hart dat het heel stil wordt in moeders huis en dat ze eenzaam wordt. Ze kan de deur nauwelijks meer uit en er komen steeds minder mensen op bezoek. Sinds kort gaat mevrouw een aantal uren naar de ‘dagbesteding’ in een verzorgingshuis. Ze wordt gehaald en weer thuisgebracht. Voor iedere week hebben de kinderen een bezoekschema.

Een andere mantelzorger vertelt dat ze verdrietig is omdat haar tante definitief niet meer zelfstandig kan wonen. De vrouw van 94 heeft een beroerte gehad waardoor zij veel van haar bewegingsvrijheid heeft verloren. Ze verblijft nu in verpleeghuis Pniël. De twee jaren hiervoor hebben de mantelzorger en haar man de tante verzorgd. Hun band is dan ook sterk. Zij deden de boodschappen, de was en wat zo langs kwam om tante zoveel mogelijk te helpen. De verandering is groot. Een verblijf in Pniël is toch heel anders. Mevrouw en haar man zullen een andere inhoud aan de mantelzorg geven maar dat ze haar blijven bijstaan staat voor hen wel vast.

Geen familie?
Als er geen familie is, kan een mentor van de Stichting Mentorschap Rotterdam worden gevraagd. Kijk op: www.mentorschaprotterdam. nl en voor een bewindvoerder kunt u kijken op: www.bpbi.nl

Mantelzorgcafé
Iedere laatste donderdag van de maand, tussen 17.00 en 19.00 uur in zorgcentrum Hoppesteyn, Boezemsingel 100, Rotterdam. Om de 8 weken is er een themabijeenkomst. Het volgende thema is ‘mantelzorg bij allochtonen’.